54. türkiye hükûmeti ne demek?

54. Türkiye Hükûmeti, Erbakan Hükûmeti veya REFAHYOL Hükûmeti, 28 Haziran 1996-30 Haziran 1997 tarihleri arasında görev yapan, Refah Partisi ve Doğru Yol Partisi koalisyonunun oluşturduğu Türkiye hükûmetidir.¹²

Öncesi

1995 Türkiye genel seçimleri sonrasında 20. dönem TBMM oluştu. Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükûmeti kurma görevini ilk olarak seçimden birinci olarak çıkan Refah Partisi'nin genel başkanı ve Konya Milletvekili Necmettin Erbakan'a verdi ancak Refah Partisi'nin mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekiline sahip olmaması ve mecliste üyesi bulunan diğer partilerin destekte bulunmaması nedeniyle Erbakan hükûmeti kuramadı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanı Demirel seçimde üçüncü gelen Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a hükûmet kurma görevini verdi ve Anavatan Partisi ile Doğru Yol Partisi ortaklaşa 53. Türkiye Hükûmeti'ni kurdular. Ancak bu hükûmet yalnızca üç ay sürdü.

Kurulması

Cumhurbaşkanı Demirel, hükûmet kurma görevini ikinci kez Necmettin Erbakan'a verdi ve Refah Partisi ile Doğru Yol Partisi'nin oluşturduğu koalisyon hükûmeti 28 Haziran 1996 tarihinde³ Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel'in görevlendirmesiyle kuruldu.

Partiler arasında imzalanan koalisyon protokolüne göre hükûmet şu şekilde olacaktı:

Başbakan ilk olarak Necmettin Erbakan olacak, 2 yıl sonra ise başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi genel Başkanı Tansu Çiller yürütecek. Bu şekilde ikişer yıl arayla başbakan değişecekti.⁴
Necmettin Erbakan başbakan, Tansu Çiller başbakan yardımcısı ve dışişleri bakanı olacaktı.⁵

Hükûmet, TBMM'deki 8 Temmuz 1996 tarihli güven oylamasında 278 kabul, 265 ret ve 1 çekimser oyla güvenoyu aldı.⁶

Sonu

Hükûmetin kurulması üzerinden bir yıl geçmeden muhalefet partilerinden ve Cumhurbaşkanı Demirel tarafından siyasi krizin son bulması için erken seçim gerektiğine dair açıklamalar yapıldı. 54. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti döneminde 28 Şubat Süreci yaşandı. Bu süreç 54. hükûmetin sonunu getirdi. 28 Şubat 1997 tarihinde "irtica ve buna karşı alınacak tedbirler" gündemiyle toplanan Millî Güvenlik Kurulu bazı kararlar aldı. Başbakan Erbakan, 22 Mayıs'ta TBMM grup toplantısında şu açıklamayı yaptı: "Hükûmetin önünde iki seçenek vardı. Birincisi ordunun tavırlarına rest çekip hükûmetten ayrılmak, ikincisi de uzlaşmayı ve iknayı denemekti. Biz uzlaşmayı seçtik".⁷ 21 Mayıs 1997 tarihinde Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığı, "yasadışı bazı eylemlerin odağı olmaya başladığı ve bazı üyelerinin laik rejimi hedef alan girişimleri" nedeniyle Refah Partisi'nin kapatılması için Anayasa Mahkemesi'ne dava açtı.⁸ Başsavcı Vural Savaş, dava ile ilgili yaptığı açıklamada partinin "laikliğe aykırı eylemlerin odağı haline geldiğini ve ülkeyi giderek bir iç savaş ortamına sürüklediğini" belirtti.⁹ Refah Partisi'ni kapatma davası devam ederken Erbakan, başbakanlık görevini (2 yıl dolmamasına rağmen DYP'nin ısrarları üzerine) Tansu Çiller'e devretmek amacıyla 18 Haziran 1997'de Cumhurbaşkanı Demirel'e istifasını sundu.¹⁰ Cumhurbaşkanı Demirel 54. hükûmet protokolü gereği başbakanlık görevini Doğru Yol Partisi'nin genel başkanı Tansu Çiller'e vermedi. Yeniden hükûmet kurmak üzere Anavatan Partisi genel başkanı Mesut Yılmaz'a görev verdi. 55. Hükûmet Mesut Yılmaz'ın liderliğinde Anavatan Partisi, Demokratik Sol Parti, Demokrat Türkiye Partisi koalisyonu ile kuruldu.

Görev	İsim	Siyasi Parti
Başbakan	Necmettin Erbakan
Dışişleri Bakanı ve Başbakan Yardımcısı	Tansu Çiller
Devlet Bakanı ve Hükûmet Sözcüsü	Abdullah Gül
Devlet Bakanı	Namık Kemal Zeybek
Mehmet Selim Ensarioğlu
Nevzat Ercan
Ufuk Söylemez
Ayfer Yılmaz
Bekir Aksoy
İsmail Karakuyu
Işılay Saygın
Nafiz Kurt
Bahattin Şeker
Fehim Adak		Refah Partisi
Gürcan Dağdaş
Ahmet Demircan
Teoman Rıza Güneri
Sacit Günbey
Ahmet Cemil Tunç
Sabri Tekir
Lütfü Esengün
Mehmet Altınsoy
Adalet Bakanı	Şevket Kazan
Millî Savunma Bakanı	Turhan Tayan
İçişleri Bakanı	Mehmet Kemal Ağar 26 Haziran 1996 - 8 Kasım 1996
Meral Akşener 8 Kasım 1996 - 30 Haziran 1997
Maliye Bakanı	Abdüllatif Şener
Millî Eğitim Bakanı	Mehmet Sağlam
Bayındırlık ve İskan Bakanı	Cevat Ayhan
Sağlık Bakanı	Yıldırım Aktuna 7 Mart 1996 - 26 Nisan 1997
Nafiz Kurt 26 Nisan 1996 - 13 Mayıs 1997
İsmail Karakuyu 13 Mayıs 1997 - 30 Haziran 1997
Ulaştırma Bakanı	Ömer Barutçu
Tarım ve Köy İşleri Bakanı	Musa Demirci
Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı	Necati Çelik
Sanayi ve Ticaret Bakanı	Enis Yalım Erez 28 Haziran 1996 - 26 Nisan 1997
Ali Rıza Gönül 26 Nisan 1997 - 30 Haziran 1997
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı	Mehmet Recai Kutan
Kültür Bakanı	İsmail Kahraman
Turizm Bakanı	Bahattin Yücel
Çevre Bakanı	Ziyaettin Tokar
Orman Bakanı	Halit Dağlı